اهمیت بستر پومدیا
انتخاب بستر کشت مناسب به دلیل نقش مهمی که در عملکرد و کیفیت محصولات گلخانه ای دارد، بسیار حائز اهمیت می باشد. بسترهای کشت معدنی مثل پومدیا به دلیل خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مناسب، قیمت ارزان، وزن، عدم آسیب به محیط زیست، ثبات بستر در طول زمان و از همه مهمتر استفاده مجدد چندین ساله از آنها مورد توجه جدی در کشورهای مختلف قرار گرفته است. بستر پومدیا علاوه بر دارا بودن خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مناسب، از مواد موجود ودر دسترس داخل کشور تهیه شده است. پشتوانه مناسب بودن این بستر تحقیقات طولانی مدت علمی دانشگاهی و استفاده از این بستر در گلخانه های مهم تجاری در کشور می باشد.
پومدیا چیست:
پومدیا یک بستر معدنی ترکیبی متشکل از پومیس، پرلایت و سیلت با نسبتهای مشخص می¬باشد. ترکیب دانه بندی آن یا به اصطلاح بافت پومدیا طوری انتخاب شده است که خصوصیات یک بستر ایده¬ال بدست آید.
محاسن پومدیا:
۱. از پومدیا چندین بار به مدت خیلی طولانی می توان استفاده کرد.
۲. کیسه کمپوزیت پومدیا سه لایه بوده، بسیار بادوام و نسبت به دمای خارج از بستر نسبتا عایق است.
۳. بستر پومیس کاملا استریلیزه است و فاقد هر گونه پاتوژن و بذور علفهای هرز می باشد.
۴. بدلیل تهویه مناسب بوته میری و سایر بیماری در بستر پومیس کمتر است.
۵. علاوه بر تهویه مناسب، این بستر توان نگهداری آب یا محلول غذائی به مقدار مناسب دارد.
۶. حمل و نقل آن در مسافتهای طولانی تاثیری بر خواص فیزیکی آن ندارد.
۷. نیاز به آبشوئی اولیه ندارد و استفاده از آن سبب کاهش مصرف آب می¬شود.
۸. کاهش حجم بستر (Shrinking) در پومیس نسبت به بسترهای آلی بسیار پایین می باشد.
۹. مقدار EC و pH آن به راحتی با آب یا محلول غذائی قابل کنترل می باشد بنابراین، سبب کاهش مصرف محلول غذائی می¬شود.
خصوصیات فیزیکی پومدیا:
وزن مخصوص ظاهری: نسبت وزن خشک بستر به حجم آن است .حجم بستر شامل حجم مواد جامد و منافذ آن است. وزن بستر از خشک کردن آن در دمای ۱۰۵ درجه سانتیگراد تا رسیدن به وزن ثابت بدست می آید. مقدار عددی وزن مخصوص ظاهری پومدیا در حالت خشکKg/L 5/0 می باشد که یک عدد مناسب برای حمل نقل و تثبیت بستر در محل خود می باشد. در حالت رطوبت بافری، مقدار وزن مخصوص ظاهری Kg/L 7/0 است.
منافذ کل (TP): درصد كل منافذ بر اساس حجم است (V/V) که منافذ کل پومدیا در حدود ۶۵-۷۰ درصد حجمی می باشد.
منافذ هوا : درصد حجمي از منافذ کل می باشد كه با هوا پر می شود و براساس حجم بیان می گردد (V/V). مقدار عددی آن در پومدیا ۲۰-۲۵ درصد می باشد.
ظرفیت نگهداری آب(WHC): بیشترین مقدار آبی که یک بستر پس از خروج آب ثقلی(بعد از ۱ ساعت زهکشی یا فشارKpa 1-یا مکشpF1) می تواند در خود جای دهد. بستر پومدیا توانایی نگهداری ۴۳-۴۵ درصد آب حجمی را دارد. این مقدار آب همان ظرفیت گلدانی (زراعی) بوده بوده و ازدو نوع آب تشکیل شده است
الف- آب سهل الوصول(EAW): که عبارت است از مقدار آب موجود در بستر در مکش های بین ۱ تا ۷/۱ pF. این آب مستقیما به وسیله ی گیاه قابل استفاده میباشد که دراین بستر ۳۵ حدود درصد از ۴۵ درصد کل را دارد.
ب- آب ظرفیت بافری (WBC): این آب نسبت به آب سهل¬الوسول نسبتاً سخت¬تر توسط گیاه جذب میگردد و به مقدار آب موجود در بستر در مکشهای ۷/۱ تا ۲ pF اطلاق می گردد. در این بستر حدود ۱۰ درصد از کل ۴۵ درصد است.
نکته قابل توجه اینکه در خصوص نگهداری رطوبت در پومدیا اینست که اگر این بستر بصورت کپه¬ای در معرض نور شدید آفتاب به مدت طولانی قرار گیرد به غیر از سطح بیرونی آن به عمق ۴-۸ سانتی متر، رطوبت در عمق آن کاملاً نگهداری می شود و خشک نمی شود.
موارد مصرف:
کشتهای هایدروپونیک:
بستر پومدیا در کشتهای هایدروپونیک (بدون خاک) برای تولید محصولات گلخانه¬ای مثل گوجه فرنگی، خیار، فلفل، بادنجان، گیاهان زینتی و سایر گیاهان استفاده می شود. در این کشتهای کیسه یا همان اسلب با اندازه استاندارد (۱۰۰×۲۰×۱۰ سانتی متر) تهیه می¬شود. با توجه به تیاز گیاهان مختلف و سفارش گلخانه داران اندازه مختلف تهیه می¬گردد. معمولا برای گوجه فرنگی و خیار عرض ۲۰ سانتی متر و برای فلفل ۲۵ سانتی متر مناسب است که در هر اسلب نیز می توان ۴ گیاه کشت نمود.
کشتهای خاکی:
در گلخانه¬های با کشت خاکی نیز این بستر بسیار مناسب است. برای کشتهای خاکی می توان در گلخانه کانالی به عمق ۱۵-۲۰ سانتی متر و به عرض ۲۰ تا ۲۵ سانتی متر به طول دهانه گلخانه در خاک ایجاد نموده و بذر یا نشاء را در این کانال کاشته شود.
عالی
متشکرم